Dəyərləri söyməyin
İyul 24
10:25
2017
Soylu ATALI
Bu günlərdə
ADP-nin başçısı Sərdar Cəlaloğlunun bir internet tv-də yayımlanan müsahibəsini
dinlədim. Söhbət Azərbaycanın bəzi dəyərlərindən gedirdi. S.Cəlaloğlu Babəkə,
Koroğluya qarşı özülsüz, tutarsız qınaqlarla, ələşdirmələrlə yanaşır.
Qaçaqlarla da bağlı düşüncələrini sərgiləyirdi. Qaçaqlarla bağlı dediklərinə
yönəlik nəsə deməyə gərək yoxdur, çünkü qaçaqçılığı milli dəyər saymıram. Ancaq
Babək haqqında danışanda, dediyim kimi, çox tutarsız arqumentlər uydurur. Babəkin
Xürrəmilik Baxışının daşıyıcısı olduğuna toxunmur, Xürrəmiliyin hardan
qaynaqlandığını, ideya-prinsiplərinin nədən oluşduğunu araşdırıb öyrənmədən
danışır, ya da qərəzli danışır. Bilmək gərəkdir, dəyərlərə baxış siyasət deyil,
nə də bu dəyərlər hansısa ideoloji düşüncələrlə kompromisə girməli faktor
deyil.
Çoxları Babəki
sovet şüurunun məhsulu sayırlar. Sovet şüuru ilə Xürrəmiliyi bir-birinə
bağlayan heç nə yoxdur. Məzdəkizmin ümumiçilik prinsiplərini də Xürrəmiliyə
qarışdırıb Sovet şüuruna bağlamaqda qabaqcıl təfəkkür yoxdur. Xürrəmilik ideya
başlanğıcını Tanrıçılıqdan götürmüş bir baxışdır. Şirvin – İnsanla Doğanın
birliyində yaşayan qüdrətdir. Bu qüdrət, insanda dönməz döyüş əzmi yaratmaqla,
ölməzlik həqiqətini anladan dəyər ölçüsüdür. Babək də ərəb azğınlığına qarşı
döyüşəndə bu qüdrətin işığıyla yol açırdı. Döyüşkənliyə, Yenilməzliyə inam
(söhbət fiziki yenilməkdən getmir) Babəkdə olduğu qədər, dünyanın heç bir qəhrəmanında
olmayıb. Çünkü Babəkdə şəxsiyyətin gücü – Döyüşkənliklə Dünyabaxışın birliyindən
formalaşmışdı. Babəkdə "Ən-Əl Həqq” ideyasının parlaq bir gerçəkliyi vardı –
İçində Şirvin gəzdirirdi. İçində Şirvin gəzdirəndən (əslində Həqq mənəm deyəndən)
ərəbbaşlar o qədər qorxurlar ki, Babəkə qarşı Mötəsimdən daha betər böhtanlar
yağdırırlar.
Koroğluya
gəlincə, Sərdar bəy, niyəsə, Koroğluda ancaq qol-qıç görür, ideyaya çevrilən həyat
salnaməsini görmür. Baxın, Sərdar bəy nə deyir, "Koroğlunun nəyi qəhrəmandır
ki, Dəli Hasana, Dəmirçioğluna, Giziroğluna yenilir”? – Ancaq nədənsə, Sərdar bəy,
Dəli Hasanların, Dəmirçioğullarının Koroğlunun buyruğuna gəlməsinin niyəsini
demir. Dastandan aydın anlamaq olur ki, Koroğluda olan qol-güc başqalarında da
ola bilir. Ancaq Koroğlu kimi uzaqgörənlik, tədbirli olmaq, Dədə Qorqud kimi
böyüklük edib 7777 Dəlinin yaşamında nizam yaratmaq hər qəhrəmanın işi deyil.
Böyük bir toplumda hamı halaldır, mərddir, ədalətlidir, bir-birinin haqqına,
malına göz dikmir. Paşalardan, Xotkarlardan aldıqları da eldən, xalqdan
oğurlanan sərvətdir. Məgər bu gün xalqı soyan məmurların banklara topladıqları
sərvətlərin xalqa qaytarılmasını, bir partiya başqanı olaraq, Sərdar Cəlaloğlu
istəməzmi?!
Koroğlunun
saza tapınması, Qırata bağlanması – onların arxasında gizlənməsi anlamına gəlməz.
Bu birlik Türk kimliyinin göstəricisidir. Türk atsız, sazsız doğanı sevə bilməz,
göylərlə əlləşə bilməz, yəni Türk olmaz. Koroğlu, Dədə Qorquddan başlayaraq, Azərbaycan
türklərinin obrazlaşmış yaşam sistemidir, bədii dillə desək, həyat salnaməsidir.
Bütün bunları gözardı elədiyinə görə, Sərdar bəy Koroğluya alternativ irəli
sürür – Qaracı Çobanı. Görəsən, Qaraca Çobanda, xalqa qəhrəmanlıq örnəyi kimi,
nələri ölçüyə çevirir Sərdar Cəlaloğlu?! Ağasına sədaqət göstərərək yağılarla
döyüşə girən Qaraca Çobanlar örnəyi həyatda azdırmı?! Burda ideya səviyyəsinə
qalxan özəl üstünlük nədədir görəsən?! Bir də görürsən döyüşdə qumbara
partladıb üç düşmənlə özünü öldürən bir şəhidi Babəklə tutuşdururlar. Şəhidlərimizə
sevgimiz yetərincədir, ancaq böyük ideya səviyyəsinə qaldırmaq, guya şəhidi uca
tutmaqdır?! Hər şey öz yerində, öz mərtəbəsində qiymətlidir...
S. Cəlaloğlu
S.Vurğunla da bağlı danışır. Biz S.Vurğunla bağlı, 2004-cü ildə, mətbuatda
ciddi araşdırmalarla çıxış eləmişdik, kitaba da, "Zamanın içində” adlı bir əsər
kimi, salındı (İnamçı Harayı, Adiloğlu nəşriyyatı, 2007). Bu zaman biz,
S.Vurğunun bədii gücünü, ilahi istedadını, təbiət-saz nəğmələrini gözardı eləməmişdik.
Gərək ələşdirəndə də (tənqid edəndə) ədalətli edəsən...Bir sözlə,
istər dəyərlərə, istər dəyərsizliklərə qiymət verəndə, insan gərək ilk növbədə
özünü görə bilsin, imkanlarını üzə çıxarıb özünü ciddi qura bilsin – Dəyərlərə
Özündən baxa bilsin. Onda xeyirlə şərin yeri dəyişik düşməz.
Yükümüzdən Böyük Fərəhimiz yoxdur!
Atamız Var olsun!
24 Od Ayı,
39-cu il.(iyul, 2017).
Qlobal.az
